„ O oddelegowaniu” Część 1 – o ubezpieczeniach

Praca za granicą to wciąż dla wielu z nas możliwość lepszego zarobku i zawodowego rozwoju. Coraz częściej zamiast migrować, decydujemy się jednak tylko na pracę u naszych zachodnich sąsiadów. Powody bywają różne – rodzina w kraju, chęć szybkiego powrotu, pewność pracy w polskiej firmie, obawy przed nieznanym, ile osób tyle powodów…

Taka forma zatrudnienia generuje po stronie pracodawcy konieczność dostosowania się do wielu przepisów dotyczących przebiegu stosunku pracy i ubezpieczeń społecznych.

Obserwując ciężką pracę koleżanek z działu rekrutacji zagranicznej naszła mnie refleksja na temat wymogów jakie stawiane są przed pracodawcą, jak i pracownikiem, by ten mógł legalnie zostać oddelegowany do pracy na terenie EU/EOG/Szwajcarii.

Każdy kto choć raz aplikował na stanowisko związane z oddelegowaniem, został zapytany (poza typowym wywiadem dotyczącym samego stanowiska, zakresu obowiązków, motywacji do zmiany pracy i innych zagadnień istotnych dla rekrutera i procesu – pamiętajmy, że przed rekruterem stoi ogromnie odpowiedzialne zadanie znalezienia idealnego kandydata na stanowisko, niezależnie od tego o jakiej posadzie mówimy) o to czy podlega ubezpieczeniu.

Pierwsza myśl?

A co to ich obchodzi czy jestem ubezpieczony czy nie? Przecież chcę podjąć pracę, i jeśli ją otrzymam to będę miał ubezpieczenie skoro rozpoczynam legalną pracę.

Słowo „legalna” stanowi tu bardzo ważny aspekt. Dlaczego? Już śpieszę z odpowiedzią.

Aby móc legalnie delegować pracownika do pracy w innych Państwach Unii Europejskiej, pracodawca musi zaopatrzyć swoich pracowników w formularz A1 i Kartę EKUZ.

Formularz A1 – co to właściwie jest, i dlaczego jest tak istotny.

Zasady wydawania formularzy A1 określone są w Rozporządzeniu  Parlamentu Europejskiego nr 883/2004 z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego oraz Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego nr 987/2009 z dnia 16 września 2009 r. dotyczącego wykonywania rozporządzenia nr 883/2004.

Druk A1 poświadcza obowiązek opłacenia składek ZUS w Polsce. Jest to druk potwierdzający brak konieczności opłacenia składek w innym państwie. Jeśli otrzymamy z ZUS wskazany druk, znaczy to tylko tyle i aż tyle, że nasz pracodawca będzie opłacał nasze składki jedynie w Polsce.

Aby móc uzyskać potwierdzony przez ZUS formularz A1 pracownik musi podlegać ubezpieczeniu społecznemu w Polsce przez minimum 30 dni przed oddelegowaniem do pracy.

Aby wspomniany warunek został spełniony należy:

– być zarejestrowanym w Powiatowym Urzędzie Pracy jako osoba bezrobotna,

– być ubezpieczonym jako członek rodziny,

– podlegać ubezpieczeniu KRUS,

– być ubezpieczonym z tytułu zatrudnienia lub prowadzenia własnej działalności gospodarczej,

– podlegać ubezpieczeniu jako emeryt lub rencista.

Gdy spełniamy kryteria dla uzyskania druku A1 to po jego  poświadczeniu w ZUS możemy wystąpić o Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) w NFZ.

Ale do czego nam ten EKUZ potrzebny?

Karta EKUZ jest nam potrzebna by potwierdzić posiadanie prawa do otrzymania niezbędnych świadczeń zdrowotnych.

Karta EKUZ upoważnia nas w związku z tym do uzyskania pomocy w publicznych placówkach opieki medycznej w niezbędnych przypadkach.

Warto pamiętać, że posiadając kartę EKUZ będziemy traktowani przez zagraniczną służbę zdrowia na takich samych zasadach, jak mieszkaniec kraju, w którym przebywasz. Co to znaczy?

Znaczy to tyle, że jeśli jakieś świadczenie jest dla obywatela danego kraju płatne, NFZ nie zwróci Ci jego kosztów, nawet jeśli w Polsce odbywa się ono właśnie w ramach NFZ.

EKUZ mieć trzeba, ale jak widzimy jego zakres jest jednak odrobinę ograniczony. Część pracodawców staje zatem na wysokości zadania i chce zapewnić swoim pracownikom coś więcej by Ci czuli się bardziej komfortowo (odległość od domu i ciężka praca i tak już jest wystarczającym obciążeniem). Taką dobrą praktyką jest objęcie pracowników dodatkowym ubezpieczeniem wyjazdów zagranicznych (w tym – i nie tylko w tym – temacie HR Navigator staje na wysokości zadania oferując dodatkowe ubezpieczenia 😊 ).

Jak widzisz drogi czytelniku, te wszystkie pytania i obostrzenia są po to byś mógł legalnie rozpocząć pracę jako pracownik oddelegowany. Pamiętaj tylko o jednym:

KAŻDE UBEZPIECZENIE (PRYWATNE i PAŃSTWOWE) NIE ZADZIAŁA, JEŚLI DO ZDARZENIA DOJDZIE, GDY JESTEŚ POD WPŁYWEM ALKOHOLU!

Dla większości z nas jest to oczywiste, ale wszyscy jesteśmy tylko i aż ludźmi i musimy pamiętać, że miewamy chwile słabości – a te kończą się różnie.

Przeszliśmy z sukcesem proces rekrutacji (kto jak nie my) i niezawodne dziewczyny z działu rekrutacji zagranicznej dzwonią do nas z radosną nowiną. Jedziemy do pracy, podpisujemy umowę, zapoznajemy się z grafikiem, dużo tego…

…ale o zasadach ustalania czasu pracy i przebiegu zatrudnienia w kolejnym odcinku 😊

Autor: Grzegorz Zgorzelski